Welke verwachtingen heeft een pas afgestudeerde architect? Hoe zien de eerste prille ervaringen met het beroep er uit? Kersverse architecte Andrea Hoffman deelt haar ervaringen en belevenissen met ons.
Door Jan Hoffman
Juni is een traditioneel afstudeermoment, dus leek dit ons de ideale newsletter om een architect die heel recent zijn of haar diploma behaalde aan het woord te laten en te polsen naar zijn of haar verwachtingen en prille ervaringen met het beroep. Een pas instromende werkkracht in het architectengild vinden, was in dit geval niet zo moeilijk: amper twee jaar geleden studeerde mijn eigen nichtje Andrea af aan de universiteit van Gent.
Afgestudeerd. Net na de proclamatie vieren met een aantal vriendinnen-collega’s.
Andrea Hoffman ging onmiddellijk nadat ze in september 2019 haar diploma behaalde aan de UGent – burgerlijk ingenieur architect, master architectuurontwerp en bouwtechniek - aan de slag bij een kleiner architectenbureau in Gent: studiobont, geleid door het architectenechtpaar Maarten Baeye en Karen Kesteloot. Studiobont heeft drie jonge architecten in dienst en is vooral gericht op particuliere projecten.
Dokter? Nee, toch liever architect…
“Ik zag dit bureau onder andere op Instagram passeren toen ik nog studeerde. Toen ik merkte dat men hier vooral voor particulieren werkt en gespecialiseerd is in de verbouwing van stadswoningen leek dit me de ideale plaats om te solliciteren”, vertelt Andrea. “Het werk daar sluit nauw aan bij wat ik later als zelfstandige architecte met een eigen bureau wil gaan doen en bovendien kwam ik er niet terecht bij een mastodont, maar in een klein bureau, waar je veel meer verantwoordelijkheid krijgt en zo alle aspecten van het beroep veel beter leert kennen.”
Voor we het hebben over wat deze jongedame sinds oktober 2019 bij dit bureau doet, moeten we eerst even verder terug in de tijd. Waarom kiest iemand voor architectuur? We vernemen dat het geen haar scheelde of ze was… dokter geworden.
“Ik hield vele jaren vol dat ik dokter zou worden, net datgene wat ik van thuis uit kende. Vader en moeder zijn dokter, mijn oudere zus Astrid is dokter… Ik twijfelde lang en legde zelfs nog het ingangsexamen af, zodat ik tot het allerlaatste moment kon kiezen wat ik écht wilde doen. Dokter worden was de veilige keuze, maar het kriebelde steeds meer om toch voor architectuur te kiezen. Daarin vond ik immers het creatieve dat je nergens anders aantreft. Het creatieve dat daarnaast gekoppeld is aan de technische kant van de uitvoering. Ik vind het leuk om dingen te kunnen maken die impact hebben op mensen en daarom ging ik voor iets helemaal anders. Het was de juiste keuze, ik voel me als een visje in het water en kan mijn eigen ding doen in een wereld waarin ook een interessant cultureel aspect nadrukkelijk aanwezig is, als referentiekader voor de architectuur.”
De interesse voor het culturele referentiekader wordt geïllustreerd door het eindwerk dat Andrea maakte: “Scale Milanesi. A catalogue of entrance and staircase design in Milan from 1919 till 1967”.
“Dit eindwerk bestond uit het documenteren van verborgen architecturale pareltjes en daarbij was Milaan een interessante keuze. Het gaf me ook de mogelijkheid om er een half jaar Erasmus mee te combineren, waardoor ik alle hoekjes en kantjes van Milaan kon ontdekken en ik bovendien dankzij mijn thesis ook overal makkelijker binnen kon geraken.”
Andrea Hoffman: “Het creatieve in de architectuur haalde het van de veilige dokterskeuze”.
Eindwerk op cover van Domus
“Wat ik vooral leerde tijdens mijn thesiswerk in Milaan is hoe verschillende architecten de kans grepen om van de gemeenschappelijke zones in een appartementsgebouw inspirerende ruimtes te maken door aandacht voor detaillering, materialisatie en de sequens van ruimtes. Algemeen was het referentiekader dat me in de schoot geworpen werd een fantastisch geschenk. In dit verband moet ik trouwens zowel mijn promotor, Dirk Demeyer, als mijn plaatselijke professor, Fulvio Erace, en mijn ‘partner in crime’ bij het maken van dit eindwerk, Lise Timmermans, nadrukkelijk vermelden én bedanken. Samen kregen we later nog een onverwachte erkenning voor dat eindwerk, toen we er de cover van Domus mee haalden. We werden ook uitgenodigd voor de officiële publicatie van het magazine, nét voor we af te rekenen kregen met de pandemie.”
Andrea en Lise Timmermans in de door Carlo Aymonino en Aldo ontworpen Rossi Monte Amiata Housing, een residentieel complex in het Milanese district Gallaratese.
Een vroeg hoogtepunt in de carrière: eindwerk ‘Scale Milanesi. A catalogue of entrance and staircase design in Milan from 1919 till 1967’ haalt de cover van Domus.
Over naar het heden. Hoe valt de praktijk mee? En wat mag de toekomst brengen?
“Wat ik altijd al geweten heb, is dat ik gemaakt ben om voor mezelf te werken. Zoiets komt er evenwel niet zomaar. Zeker in de architectuur doe je de meeste praktische ervaring op nà je opleiding en daarom moet je eerst enkele jaren voor iemand anders werken, bijleren en contacten leggen. Ik ben alleszins blij dat ik bij studiobont terechtgekomen ben, dit is een plaats waar je heel veel zelfstandig mag doen en dat sluit perfect aan bij mezelf. Voor mijn bazen zich zorgen maken: nee hoor, ik ben nog làng niet van plan om op te stappen (lacht).”
“Bij studiobont krijg ik de kans op projecten te werken van heel uiteenlopende schalen. Zo ben ik momenteel bezig met de uitwerking van een wedstrijd voor de verbouwing van een museum, wat een enorm leerrijke en unieke ervaring is. Zelf haal ik nog meer voldoening uit de privéprojecten waar ik ook aan mag meewerken. Die laatste bieden een direct contact met de bouwheer en zijn ook heel ruim. Bij studiobont, dat duidelijk blijft groeien, zijn we vooral bezig met totaalprojecten, in die zin dat bij het ontwerp ook de volledige binnenafwerking, vast meubilair en kleur- en materiaalkeuzes van bij het begin meegenomen worden. Net datgene wat ik interessant vind, het zorgt voor de broodnodige variatie.”
Werfopvolging conservatorium Brugge
“Sinds een jaar heb ik ook de unieke kans gekregen om tijdens mijn ‘stageperiode’, dus voor ik daarna – in theorie althans – eigen projecten mag beginnen te ondertekenen, praktijkervaring op te doen tijdens de werfopvolging van de renovatie van het conservatorium in Brugge. Zo komen de werfverslagen onder meer mijn kant op. Leuk is dat om aan de slag te zijn op een plaats waar ik ooit nog zelf muzieklessen volgde…”
Voor studiobont aan de slag op de werf van het Brugse muziekconservatorium.
We weten inmiddels dat Andrea later graag haar eigen bureau zou opstarten. Zijn er zaken die ze jonge mensen die architectuur willen studeren graag meegeeft?
“Hierbij kan ik het beste verwijzen naar de wijze woorden van een van mijn professors: ‘Vergeet nooit dat je opleiding vooral bestaat uit kritisch leren nadenken’. De voornaamste boodschap is dat de theorie in de praktijk te breed is om ze letterlijk te gebruiken. Je bent een schakeltje in een team en wordt omringd door diverse specialisaties waarvan je zoveel mogelijk moet proeven, maar waarbij je moet beseffen dat je het niet in je eentje kunt. Bij dat alles moet je wel heel goed onthouden dat je de regisseur van een team wordt en dat je dat moet coördineren. Het komt er vooral op neer dat één op één oplossingen niet bestaan en dat je zelfstandig moet kunnen werken. Tijdens je opleiding krijg je soms het gevoel dat je alles zelf moet leren, wel, daarna is het zo mogelijk nog meer zo.”
“Reis en verbreed je horizon”
“Een tip die ik verder iedereen zou willen meegeven: verbreed je horizon en denk buiten het kleine Belgische kader. In dat geval is een buitenlandreis een unieke ervaring. Reizen blijf ik trouwens doen, zo hoop ik de Biënnale van Venetië te kunnen bezoeken, terwijl ik in eigen land zoveel mogelijk andere zaken meepik. Lezingen en tentoonstellingen, zoals die in iets normalere tijden worden georganiseerd in de Bozar bijvoorbeeld, om mijn referentiekader uit te breiden. Waar het binnenkort naartoe gaat? Dat weet ik nog niet helemaal zeker, mijn jongere broer Maxim zoekt het nog uit. Tijdens de zomer gaan we graag samen op stap, waarbij we zijn interesses – hij doctoreert in de geschiedenis – en de mijne aan elkaar koppelen. Ik weet het nog niet zeker, maar iets zegt me dat het wel eens opnieuw Italië zou kunnen worden…”
Uitbreiden van haar referentiekader doet Andrea graag tijdens reizen met haar jongere broer Maxim, die doctoreert in de geschiedenis.