Wellicht een van de moeilijkste opdrachten voor een architect is het ontwerpen van een huis voor zichzelf. In elk nummer van onze newsletter laten we je kennismaken met een opmerkelijk voorbeeld van een architect die deze bijzondere uitdaging aanging.
Sommige woningen worden op heel bijzondere plaatsen gebouwd. Op het water, bijvoorbeeld, zoals in deze reportage over de eigen woning van een architectenkoppel. Ga je ervanuit dat we je meenemen naar Nederland, een land dat automatisch aan water gekoppeld wordt, dan moeten we je teleurstellen. Het gaat integendeel richting de Deense hoofdstad Kopenhagen waar er aan water ook al geen gebrek is…
De drijvende woning van het architectenechtpaar Eva Bo Geisler en Nikola Antonijevic in de haven van Kopenhagen is enkel bereikbaar via een kleine loopbrug vanaf de kade. Zo kom je uit bij een 120 vierkante meter grote woning met duidelijke lijnen en een eenvoudige vorm. Het geheel is opgetrokken op twee naast elkaar geplaatste drijvende platforms van beton en polystyreen van 20 meter lang.
De inspiratie doet nadrukkelijk maritiem aan en de woning kan ook diverse knipogen naar de Japanse moderne architectuur niet verhullen. Wat enorm opvalt, is hoe eenvoudig zowel het formaat als de lay-out van het huis zijn. Je hebt niet veel verbeelding nodig om de vergelijking te maken met hoe een jong kind een woning zou tekenen.
Omgevingsspecifieke materialen
Als er één iets is wat deze woning typeert, dan is het hoezeer ze er niét uit probeert te zien als een vaartuig. Dat contrasteert wel met een nogal overvloedig gebruik van materialen uit de industriële havenomgeving en van het naburige terrein, een scheepswerf. De gevel en het dak bestaan allebei uit gegolfde aluminium platen, die doen denken aan bewegend water en een traditionele Noord-Amerikaanse bootloods.
Eenmaal binnen doet de inrichting poëtisch aan en zien we hoe de plafonds tot aan het schuine dak werden verhoogd. Het grote centrale gedeelte is opgedeeld in ruimtes met een centrale kern, die een badkamer, technische ruimte en wasruimte bevat. Naast deze kern bevinden zich een ingang en aan de tegenovergestelde kant een keuken.
Aan de ene kant van het huis merken we twee kleine slaapkamers, die van elkaar gescheiden worden door een plankenwand. De slaapkamers zijn van het eetgedeelte losgekoppeld door een wand met aan de ene zijde een kast en aan de andere rekken. Aan de andere kant van het huis loopt de woonkamer over in een sereen buitenterras, dat enkel gescheiden wordt van de binnenruimte door grote glazen schuifdeuren. Zo creëerden de architecten een prachtig uitzicht op de haven, dat het hele jaar door adembenemend is.
Het architectenkoppel Eva Bo Geisler en Nikola Antonijevic nam zijn intrek in hun drijvende huis in april 2019.
Gezinswoning op een beperkte ruimte
Eva Bo Geisler werkt bij Henning Larsen Architects en is gespecialiseerd in interieurontwerp. Ze ging diverse uitdagingen aan bij het ontwerp van het huis, dat bemoeilijkt werd door beperkingen die opgelegd werden door de afmetingen van de drijvende platforms. Zij en haar partner Nikola Antonijevic werkten voor de designstudio Cobe en ontwikkelden het project samen.
"De meeste van onze grote voorbeelden vind je in de Japanse moderne architectuur, zoals het Nishiyonama House van Kasuyo Sejima. Bij het ontwerp viel alles in de juiste plooi toen we een eigen oplossing bedachten om de beperkingen van de afmetingen van de drijvende platforms te overwinnen. Vanaf het prille begin werkten we met het concept van het gebruik van materialen zoals hout, aluminium en roestvrij staal, wat pure materialen en lichte materialen zijn, die zorgen voor een contrast tussen de ruwe buiten- en de warme binnenkant”, geeft Eva Bo Geisler mee. "We vonden al snel de juiste richting en hadden een unieke onderlinge verstandhouding. Bij de bouw speelden de eenvoudige vorm, het licht en het geschenk van de wateromgeving een wezenlijke rol, terwijl alles in zijn geheel zeer doordacht is."
"Het is alsof het huis van karakter verandert naargelang het seizoen." (Eva Bo Geisler)
Het huis is gebouwd in lichtgewicht hout, met een eveneens lichte gevel- en dakbekleding.
Bouwen op water
Het architectenkoppel moest zorgvuldig rekening houden met het gewicht van de constructie op het water, wat zorgt voor een totaal andere berekening dan bij een normaal bouwwerk op het land. Het huis is opgetrokken uit lichtgewicht hout, met een eveneens lichte gevel- en dakbekleding. De PU-rubber vloer, die door het hele huis loopt, is efficiënt en duurzaam, zelfs voor natte ruimtes zoals de badkamer. Details zoals de trekstangen in het plafond, het tafelblad van de keuken en alle armaturen zijn gemaakt van roestvrij staal, en refereren aan een maritiem milieu.
Details van het interieur.
"Overal waar dat mogelijk was, wilden we materialen gebruiken die eerlijk waren. De wanden, kasten en de keuken zijn uitgevoerd in berkenfineer en brengen een zekere warmte in het interieur. De buitenmuur is dan weer wit geschilderd en het hele interieur is gewoon in berkenfineer met een matte UV-lak", verduidelijkt Eva.
Bouwen met lichte materialen kan in de zomer oververhitting veroorzaken, maar ondanks het feit dat het huis door het gebruik van lichte materialen wat thermische massa verliest, ontstaat een risico op oververhitting, voornamelijk door de waterreflectie op de glazen oppervlakken.
"Wij denken dat we misschien nu wel minder glasoppervlakken zouden aanbrengen omdat het licht heel erg sterk is al je op het water bouwt. Tegelijkertijd is dat licht dan weer wat de architectuur en de sfeer van het huis voor ons zo uniek maakt", vult Nikola Antonijevic aan.
“Als je het mij vraagt, kan je achteraf altijd wel iets bedenken dat je anders zou aangepakt hebben. Het neemt evenwel niet weg dat ik in het totale ontwerp heel erg blij ben met het eindresultaat.”
Het licht zorgt voor een poëtische sfeer.
Integratie van de wanden in het interieur
Een belangrijk onderdeel van het project was het integreren van de planken en kasten. Deze doen zowel als de wanden van het huis en als opbergruimte dienst en vormen tegelijkertijd een natuurlijk onderdeel van het ontwerp. In de wand schuivende deuren creëren een open plattegrond, die vele functionaliteiten mogelijk maakt.
Planken en kasten fungeren zowel als wanden van het huis en als opslagruimte.
© alle foto’s: Eva Bo Geisler
Dit artikel is een vertaalde bewerking van de tekst van de oorspronkelijke auteur, Klaus Hybler.